Op 1 januari 2025 gingen in België nieuwe en strengere regels van kracht voor reclame en sponsoring door gokbedrijven. Deze hervormingen hebben als doel de impact van gokreclame op de samenleving te beperken en gokverslaving terug te dringen. Maar wat veranderde er precies en wat zijn de gevolgen?
Waarom zijn strengere regels noodzakelijk?
De Belgische overheid grijpt in omdat gokreclame de afgelopen jaren alomtegenwoordig was. Consumenten werden voortdurend geconfronteerd met boodschappen die gokken aantrekkelijk moesten maken. Schreeuwerige reclameboodschappen zoals online casino België gratis bonus, voor platforms waarop Belgische spelers online casino’s konden uitproberen zonder eigen geld te riskeren, waren schering en inslag. Vooral jongeren bleken hierdoor sneller geneigd om een gokje te wagen. Met de nieuwe wetgeving wil de overheid die verleiding beperken, bewustzijn creëren over de risico’s van gokken en verantwoord speelgedrag stimuleren.
Gokverslaving is een groeiend probleem in België. Volgens officiële schattingen lijden ongeveer 100.000 mensen aan een gokverslaving, terwijl nog eens 380.000 personen risicovol gokgedrag vertonen. Dit betekent dat bijna 5% van de volwassen bevolking direct of indirect wordt getroffen.
Wat verandert er?
De hervormingen hebben impact op meerdere sectoren. Een eerste belangrijke wijziging is dat gokreclame vanaf 2025 niet langer toegestaan is in stadions zoals de Bosuil, en sportinfrastructuur. Denk aan reclamebanners langs het veld of digitale panelen die tijdens wedstrijden oplichten. De zichtbaarheid van gokmerken rond sportevenementen wordt daarmee sterk ingeperkt.
Ook shirtsponsoring krijgt beperkingen opgelegd. In de professionele voetbalwereld mogen goklogo’s niet meer prominent op de voorkant van het shirt staan. Ze worden beperkt tot de mouw of de rug, en daarbij geldt bovendien dat het logo een maximale oppervlakte van 75 cm² mag hebben. Voor niet-professionele sportverenigingen geldt een uitzondering: zij mogen een logo op sportkleding plaatsen, mits dit niet groter is dan 50 cm² en niet op de voorzijde staat. Jonge spelers tot 21 jaar mogen helemaal geen sportkleding dragen met goklogo’s. Clubs die vandaag nog uitgebreide sponsorcontracten met gokbedrijven hebben, krijgen tot eind 2027 de tijd om zich aan te passen. Vanaf 1 januari 2028, wordt goksponsoring in de professionele sport volledig verboden.
Ook online en op social media verandert er veel. Gokbedrijven mogen nog enkel adverteren op hun eigen website of officiële kanalen. Campagnes via influencers, beroemdheden of personages die jongeren aanspreken, zijn verboden. Gepersonaliseerde reclame, bijvoorbeeld via tracking of data-profiling, is ook niet langer toegestaan. Alle online reclame moet bovendien een duidelijke preventieboodschap bevatten en wijzen op de wettelijke minimumleeftijd voor gokken. Reclame voor aanbieders die geen officiële Belgische vergunning hebben, wordt volledig verboden.
Een aanpak in verschillende fases
De overheid koos voor een gefaseerde aanpak zodat clubs en bedrijven de tijd krijgen zich aan te passen. Sommige maatregelen, zoals beperkingen op online reclame, zijn meteen van kracht. Andere, zoals het volledige verbod op shirtsponsoring, krijgen een overgangsperiode. Bestaande contracten mogen nog tot hun einddatum doorlopen, maar binnen streng afgebakende grenzen. Zo hoopt de overheid de financiële schok voor sportclubs enigszins te verzachten.
Gevolgen voor sportclubs
Voor veel sportclubs, en zeker in het voetbal, betekent dit een stevige aderlating. Gokbedrijven waren de voorbije jaren belangrijke sponsors en investeerden miljoenen in de Belgische sport. Als die inkomsten wegvallen, moeten clubs op zoek naar alternatieve sponsoren. Sommige clubs proberen creatieve oplossingen te vinden, zoals het promoten van submerken die niet rechtstreeks verwijzen naar gokken. Maar of dit juridisch toegelaten of ethisch verantwoord is, is maar zeer de vraag.
Hoe het ook zij, sport en gokken worden steeds minder met elkaar verbonden. De overheid hoopt dat jongeren daardoor minder snel in aanraking brengt met gokaanbieders.
De impact op gokbedrijven en reclamebureaus
Ook de goksector zelf moet zich heruitvinden. Vroeger draaide hun marketing vooral om zichtbaarheid en merkassociatie, maar nu zullen gokbedrijven moeten inzetten op meer beperkte en gecontroleerde kanalen. Persoonlijke targeting valt weg, waardoor campagnes meer informatief en minder verleidend moeten worden. Overtredingen zullen bovendien strenger worden aangepakt: er komen strengere boetes, vergunningen kunnen worden ingetrokken en ook juridische vervolging behoort tot de mogelijke sancties. De gokindustrie zal haar verantwoordelijkheid moeten nemen en actief moeten bijdragen aan een veiliger gokklimaat.
Wat betekent dit voor de samenleving?
Voor consumenten zal de impact snel zichtbaar zijn. Minder gokreclame in de publieke ruimte en op televisie betekent dat consumenten minder vaak in contact komen met prikkels die aanzetten tot gokken. De hoop is dat dit leidt tot een daling van gokproblemen en dat verantwoord speelgedrag de norm wordt.
Critici waarschuwen echter voor mogelijke omzeilingspraktijken. Bedrijven zouden via sponsoring van afgeleide merken toch aanwezig kunnen blijven in de sport. Daarnaast wordt gewezen op de economische gevolgen: clubs verliezen inkomsten en ook mediabedrijven die gokreclame verkochten, zien een deel van hun omzet wegvallen.
Met de gokwet van 2025 kiest België resoluut voor strengere regulering. De komende jaren, en zeker in 2028 wanneer het totale sponsorverbod ingaat, zal duidelijk worden hoe effectief deze maatregelen zijn en hoe de sport- en goksector zich opnieuw zullen organiseren. Eén ding staat vast: de Belgische goksector staat voor spannende tijden.
